Shalom en seponeren | In memoriam Harm 1982 – 2016 (58)

De afgelopen week was mijn agenda twee keer gevuld met DENKEN OM SHALOM. Nicholas Wolterstorff was in Nederland om de presentatie van de bundel over zijn werk mee te maken en ook om een viertal lezingen te houden. Afgelopen dinsdag kon ik op de fiets naar de VU waar Wolterstorff een toespraak hield onder de titel: ‘Shalom in our anxious times of populism’. Mooi om mee te maken, een vijfentachtigjarige jaar oude professor in de filosofie, maar nog met beide benen op de grond. Een beetje hardhorend, maar niet schuwend om Trump en in zijn spoor een heleboel andere populisten (“zij klagen eigenlijk de wetten en regels aan!”) gedegen weerwoord te geven. “Waar shalom heerst, daar vervullen we onze verantwoordelijkheden ten opzichte van elkaar, van God, van de natuur. Maar shalom is meer. Het is alleen volledig aanwezig waar ook vreugde en geluk in deze relaties worden ervaren.” Deze uitspraak over shalom is steeds de kern van Wolterstorffs filosofie, aangevuld met ‘justice’ (rechtvaardigheid/gerechtigheid).
In de bundel die nu verschenen is staan ook een paar hoofdstukken van Wolterstorff zelf, waarin hij nog eens kort samenvat wat zijn filosofische ideeën inhouden. Het mooie er aan vind ik dat het zo dicht bij de dagelijkse werkelijkheid komt. Een zeer leesbaar verhaal, ook voor de niet filosoof; aanbevelenswaardig. Voor mijzelf was ik door de naam Wolterstorff getriggerd, vanwege zijn boekje over rouw en verdriet. Ik heb daar eerder over geschreven. In ‘Klaaglied voor een zoon’ vertelt vader, maar ook filosoof Wolterstorff wat er met hem gebeurde toen in 1985 zijn zoon Eric plotseling verongelukte. Een zeer lezenswaardig bundeling van korte hoofdstukjes, gedachten, die de lezer meeneemt in zijn onmacht, vragen, verdriet en rouw.  Eind 2016 stond er in een bijlage van het ND een uitgebreid vraaggesprek met Wolterstorff over zijn werk, maar het ging ook over zijn verongelukte zoon. Via via konden we nog een exemplaar van ‘Klaaglied’ opduikelen, het is helaas uitverkocht. Toen AKZ+ via een mail een serie lezingen aankondigde was ik er dan ook snel bij om me in te schrijven voor twee van de vier lezingen. Afgelopen donderdag kon ik hem bedanken voor zijn bemoedigende boekje over de dood van zijn zoon. Er was zoveel herkenbaar in zijn verhaal. En al is mijn Engels dan niet heel hoogdravend, we verstonden en begrepen elkaar en de kleine professor sloeg daarbij een arm om mij heen.
In ‘Denken om Shalom’  heeft journalist Herman Veenhof (van het ND) een diepgravende beschouwing geschreven over ‘De witregels van Wolterstorff – Over rouw en verdriet’. Een mooi hoofdstuk, van iemand die ook uit ervaring spreekt, waarin rouw en verdriet in een veel groter perspectief worden gezet.

Donderdag was de derde bijeenkomst met Wolterstorff trouwens, in Ede op de CHE (Christelijke Hogeschool). Het ging deze keer over “Shalom and Christian Identity in Education”. Opnieuw een zeer boeiende, maar tegelijk ook een praktisch beschouwing over christelijk onderwijs. In de bundel wijdt Roel Kuiper er een heel hoofdstuk aan. Voor iedereen die in het christelijk onderwijs werkt een must om te lezen. Ook bij het onderwijs moeten shalom en justice centraal staan en het onderwijs moet in zichzelf shalom zijn. Een man of vrouw voor de klas moet ‘model’ (op z’n Engels) zijn! De school onderwijst immers voor ‘het leven’!

De rauwe werkelijkheid, naast alle filosofische gedoe, was er donderdagmorgen. Een journaliste van AT5 was na het lezen van het blog over ‘seponeren’, journalistiek geïnteresseerd in het ongeluk van Harm. Ze had ook navraag gedaan bij het OM en gevraagd of mijn waarnemingen en opmerkingen in het blog destijds, wel juist waren. Dat resulteerde vandaag in een uitgebreid artikel op de AT5 site vandaag. Ook op de NHnieuws site is hetzelfde verhaal te vinden. Al snel namen de NOS en ook Het Parool het in verkorte vorm over. Vervolgens hoorden we het ineens op het nieuws van 14.00 uur. Daarna belde Hart van Nederland voor commentaar; een tv uitzending over de hele kwestie hebben we maar afgewimpeld. Al met al confronterend, maar meer omdat je dan op het www weer de foto van Harm en de gekreukelde fiets voorbij ziet komen.

En het verband met de filosofie van Wolterstorff? Dat we ‘shalom en justice’ zoeken waar het gaat om de gerechtelijke afwikkeling rond het dodelijk ongeluk van Harm. Ingewikkeld, zeker ook nadat we ons niet serieus genomen voelden door de Officier van Justitie.

kyrie eleison