Maand: januari 2017

Levend Water

P1050599De Nationale Onderwijs Tentoonstelling is inmiddels drie dagen onderweg. Vermoeiend, maar ook heel inspirerend. Twee dagen ben ik er nu geweest en ook zaterdag reis ik weer af naar Utrecht. Mooi om zoveel gebruikers van ‘Levend Water’ te spreken. Veel positieve reactie van gebruikers en zo nu en dan kritische aantekeningen. Logisch dat laatste wanneer je een van de makers even kunt spreken, dan is het gemakkelijk om ook even de kritische punten te noemen. Dat gaat dan bijvoorbeeld over het afbeelden van Jezus of teveel verhalen met geweld in groep 6. Alles wordt genoteerd en zal na afloop in de evaluatie besproken worden.
P1050600Verkopen doen we natuurlijk niet, maar we proberen wel contacten te leggen met potentiële kopers.  Als methode voor bijbelonderwijs hebben we ook echt iets te bieden. Een gestructureerde methode, met prachtig materiaal voor het digibord. Onze stand is zo kleurig dat alle voorbijlopende  bezoekers van de NOT wel even kijken. Het mooie is dat sommige bezoekers naar ons standje komen omdat ze denken dat wij iets met natuuronderwijs doen en projectmateriaal over water kunnen leveren. En tja dat klopt ook wel een beetje natuurlijk. Onze goede God is, de Heer van H2O en ook van Levend Water.

Troost | In memoriam Harm 1982 – 2016 (41)

[geschreven dd 14.01.2017]

16108067108_3fd9af341d_oVier maanden geleden verongelukte onze zoon Harm. En deze zaterdag zit ik met hoofdpijn achter mijn laptop. Mijn vrouw Coos en ik lezen het proces-verbaal over de gebeurtenissen van 14 september. Ik maak aantekeningen en we stellen elkaar vragen bij een onduidelijkheid. De klap, de kwetsuren, de getuigen, foto’s van deuken en kapotte voorruiten, het verhoor van de chauffeur, alles komt voorbij. Waarschijnlijk heb ik zo intensief zitten lezen dat mijn hoofd nu een beetje overkookt.

lees verder op: ‘ik mis je’

artikel 23

scan0093Vandaag naar een symposium in de VU, met een ontroerende ontvangst door Wim Berkelaar.
Artikel 23 bestaat in 2017, honderd jaar. Dit artikel, dat over de vrijheid van onderwijs gaat, is bij onderwijsmensen echt het bekendste grondwetsartikel. Eén A4-tje. Ik hoefde het nooit uit mijn hoofd te leren, maar wist de afgelopen veertig jaar wel degelijk wat er in stond. Al die jaren was er om de zoveel tijd wel discussie over dit artikel. Zeker binnen het gereformeerde onderwijs waar ik werkte, maakte men elkaar regelmatig bang met dit artikel. Werd iemand lid van een andere kerk dan de vrijgemaakt gereformeerde, dan kwam dit artikel in het geweer. Zo iemand werd ontslagen, want anders raakte de hele school zijn bekostiging kwijt. Daarom ook werden kinderen van ouders die niet de kinderdoop aanvaarden, buitengesloten; niet welkom. Jaren hebben we zo geleefd en wat een nuchtere juf of meester ook inbracht, geen verandering. Artikel 23 was heilig!
We leven nu in 2017, honderd jaar nadat in Nederland een bijzonder systeem tot stand kwam. Openbaar en bijzonder onderwijs werden gelijkgesteld wat betreft de bekostiging. Natuurlijk houdt de overheid toezicht, er moet immers kwaliteit geleverd worden. Twee derde van alle scholen behoort tot het bijzonder onderwijs. Een volstrekt normaal verschijnsel dus. Die vrijheid van onderwijs is geweldig. Het zorgt voor hoge kwaliteit en een prachtige keuzevrijheid voor ouders. Eigenlijk is er niemand in onderwijsland die artikel 23 zou willen veranderen. Ook politiek Nederland heeft daar geen enkele behoefte aan. Op dit moment is alleen Groen Links voor afschaffing. Wel raar, want naar mijn idee zijn het juist Groen Links-kiezers die hun kinderen vaak naar bijzonder onderwijs sturen. Jenaplan, Montessori, de Vrije School, het Daltononderwijs, allemaal BIJZONDER onderwijs. Groen Links zal dan waarschijnlijk ook niet terugkeren in de Tweede Kamer na 15 maart. Naar ik heb horen verluiden wil de leider van Groen Links ook emigreren naar Canada.
IMG_2417Het centrale thema van de ‘herdenkingsbijeenkomst’ was eigenlijk: Wie is de eigenaar van het bijzonder onderwijs? Helaas kwam deze vraag in de betogen van bestuurders en oud-bewindslieden niet aan de orde. Misschien is er onder de borrel nog over doorgepraat, maar ik moest naar huis om eten te koken. Wat ik zelf heb geconstateerd is dat in veel bijzondere scholen het eigenaarschap is verschoven van de ouders naar de professionals. Niet de professionals die elke dag voor de klas staan, dat zou nog redelijk zijn, maar de professionals op het bestuurskantoor. Vaak staat dat kantoor niet in eens in de plaats waar de school staat, de afstand is vervolgens daar. Schaalvergroting heeft wat dat betreft haar tienduizenden verslagen. Vaak kiezen ouders de school nog omdat ze horen bij een kerk, een geestelijke stroming.  Maar invloed hebben ze niet en eigenaar zijn ze al helemaal niet. Er is een MR, maar vraag ouders eens bij het hek of ze weten wie daar in zitten? Meelevende en goed opgeleide ouders weten hun routes wel te vinden, maar het grootste deel van de ouders heeft vaak geen idee en laten het maar gebeuren en mopperen vervolgens bij de koffie. Ze hebben geen idee waar ze hun nood moeten klagen en worden te vaak met een kluitje in het riet gestuurd. Waarvan akte.

PS
Deze week is iedereen van harte welkom in Utrecht op de onderwijsbeurs. Met de beste bijbelmethode van Nederland staan we op de beurs. Wanneer ik aanwezig ben op de ‘Levend Water’ stand, kunt u gratis mijn handtekening krijgen! Dan moet u wel de (oud) ministers op de foto uit het hoofd in de goede volgorde kunnen opzeggen!

Opnieuw getrouwd | In memoriam Harm 1982 – 2016 (40)

P1050592Door de heerlijke vrieskou naar de sportschool. Deze keer wel een goed gesprek met Piet, die bereid is tot vele adviezen. Dat apparaat is goed voor je rug en die voor knieën, en wat je ook moet is spinnen. Nou, als er iets is waar ik niet van hou is spinnen. Spinnen sla ik meestal dood vertrouw ik Piet toe. Voldaan en met het zweet nog op mijn rug rij ik even bij de juwelier langs. Mijn trouwring moet klaar zijn. Maanden heb ik hem niet gedragen, omdat mijn ringvinger het niet verdroeg. Gelukkig kon ik hem op een avond er nog van af krijgen, maar vervolgens wilde hij niet meer terug. De vinger bleef pijnlijk, dus lag mijn ring bij te komen op het nachtkastje. Harm verongelukte en ik droeg geen trouwring. Wel bleef ik de lege plek aan mijn rechterhand zien, maar niemand vroeg iets. Keer op keer probeerde ik weer de ring terug te schuiven, maar helaas, te pijnlijk.
Eén voordeel was er in ieder geval. We hadden bedacht dat we op de dag van de begrafenis, met z’n allen Harm wilden dragen. Achteraf bezien was dat een hele klus en erg zwaar, gewoon lichamelijk zwaar. En de kistenmaker had niet bedacht dat je ook moet nadenken over een goed handvat aan de kist. . Over de hele lengte van de kist was aan beide kanten een draagstok gemonteerd, zag er mooi uit. Maar het grote probleem was dat de stok rechthoekig was, na een minuut dragen sneed het ontzettend in je vingers en een ring ging daarbij ontzettend zeer doen. Ik droeg geen ring en had er gelukkig minder last van, Coos had even haar ring afgedaan.
In het boek van Tim Overdiek las ik, dat hij een paar maanden na het verongelukken van zijn vrouw zijn trouwring afdeed. Dat voelde natuurlijk heel raar en maandenlang bleef hij de plek zien aan zijn ringvinger. Ik herkende dat gelijk. Gelukkig is mijn trouwring nu opgerekt en voelt het opeens alsof ik opnieuw getrouwd ben. Geen lege plek meer en door de juwelier weer mooi opgepoetst. Heerlijk gevoel.

Kyrie eleison ook over vaders en moeders die een kind verloren en zich daar geen raad mee weten.

 

Pastor | In memoriam Harm 1982 – 2016 (39)

P1050591Ik blijf het een rare naam vinden, Zorgvlied. Op de website van de begraafplaats is er gelukkig iets over geschreven. Mijn verwondering stijgt, de naam is helemaal niet bedacht voor de begraafplaats. Ooit was er een Amsterdamse buitenplaats, prachtig gelegen natuurlijk buiten de stinkende stad, goed toeven in de zomer. Op een droeve dag werd het huis gesloopt en de grond gekocht door de gemeente Amstelveen om er een dodenakker van te maken. De t veranderde in een d, maar de betekenis bleef. Waar ooit mensen aan de kabbelende Amstel, het huis omringd door prachtig onderhouden groen, hun zorgen konden laten vlieden, liggen nu duizenden en duizenden en duizenden zonder zorgen. Eigenlijk bizar om zo’n naam aan een begraafplaats te geven. Je krijgt eerder het idee dat het nu juist niet een plaats is om je zorgen maar even achter je te laten.
P1050589Ach wat een bizarre gedachten allemaal, en toen de pastor vanmorgen kwam hebben we het daar niet over gehad. Het was zo goed dat hij weer een bezoek bracht. Ook een pastor kan ons verdriet niet weg nemen, maar hij weet wel de vragen te stellen. Na anderhalf uur gesprek vouwen we de handen. De pastor bidt, voor onze dochters, voor Siebe, voor Iris, voor ons en ook voor de politieagent die Harm dood reed. Ons verdriet, onze vragen, onze vraagtekens, ze komen nu opeens weer in een ander licht te staan. Ze vlieden niet weg, ze blijven, maar het wordt lichter. Waar zouden we zijn zonder de luisterende aandacht in de hemel? Waar zouden we zijn zonder hem die het deed vriezen en de mooiste luchten tevoorschijn kan toveren? Waar zouden we zijn zonder hem die het allemaal al wist, al ver voor 14 september. En ook weet van het waarom en hoe en ook de gedachten en de vragen stuurt van de pastor. Troostend is het en al verdwijnt het verdriet niet, een pastor is een grote zegen.
Voor meelezers, die ook met vragen zitten en er graag over willen praten, er is altijd wel een pastor in uw omgeving te vinden die wil helpen. Die niet aan komt dragen met kant en klare oplossingen, maar met open oren luistert, mee bidt, nieuwe vragen stelt en ruimte geeft voor nieuwe gedachten.

Kyrie eleison

 

Sneeuwklokjes | In memoriam Harm 1982 – 2016 (38)

IMG_2399IMG_2400Op BBC4 een prachtige docu over zwermen in het dierenrijk. Prachtige nazomeravond en duizenden spreeuwen in de lucht. Onnavolgbaar mooie vormen en de wetenschap staat voor een raadsel. Het lijken wel de dagen die zijn verstreken na Harms dood. Ze verglijden voorbij, krijgen steeds andere vormen en wij achterblijvers, onze gedachten gaan alle kanten op. We krijgen er geen vat op, willen het vastgrijpen, maar het is al weer weg.
Vier maanden alweer en nog steeds willen we er niet aan. Voor de zoveelste keer rijden we naar Zorgvlied, wandelen door de inmiddels bekende lanen en lezen namen voor de zoveelste keer. Het is rustig deze winterse dag er zijn weinig mensen op de been. We wachten, lopen terug voor een mooie foto en slaan de armen om elkaar heen bij Harms graf. Het is stil, zijn naam nog steeds op een groen bordje in witte letters. Harm is hier niet. Ik kan alleen nog denken aan de houten kist met zoveel verhalen die langzaam aan touwen naar beneden gaat. Ik denk aan het zand dat schep voor schep eerst bonkend neer kwam, maar al doffer en doffer werd. Nu staan er tussen de bevroren sneeuw, prachtige groene steeltjes met witte bloempjes. Het voorjaar probeert de winter te verdringen, maar de komende dagen zal dat niet lukken. We lopen terug, net als toen. Het is stil, de beheerder zet de bloemen binnen, hij herkent ons niet. Op radio 4 even geen Bach, ik verlang naar de dag dat graven open gaan, sneeuwklokjes alle kanten opvliegen en tranen als vanzelf opdrogen.

Kyrie eleison

Agenda 2017 | In memoriam Harm 1982 – 2016 (37)

boek-zonder-tekeningenIn een van de laatste weken in december heb ik mijn nieuwe agenda ingewijd. Deze keer is hij staalblauw en iedere keer is het een genot om her en der allerlei zaken al in te plannen. De concerten van het Nederlands Philharmonisch Orkest, de filmavonden met Willem Jan Otten in de Balie en ook de verjaardagen natuurlijk. En opeens trof het me als een klap midden in het gezicht. Het jaar 2017 wordt een jaar zonder Harm. Meestal gebruik ik bij het vullen van de nieuwe agenda, mijn bijna volle agenda van het lopende jaar. Data neem ik over met hier en daar besef dat alles weer een dag verschoven is. Was je afgelopen jaar op een zaterdag jarig, dan wordt dan nu een zondag. Maar de 17e april wordt opeens geen ‘verjaardag Harm’ meer. ‘Geboortedag Harm’ heb ik er maar van gemaakt en ook de 14e september krijgt nu een vermelding: sterfdag Harm.
Nu het verongelukken van Harm inmiddels bijna vier maanden achter ons ligt, zijn de meeste zaken die geregeld moesten worden, wel afgehandeld. Leuke dingen en ook hele vervelende dingen. En de roes waar we de eerste maanden in geleefd hebben begint zo langzamerhand langzaam neer te dalen, als een soort dauw over ons leven. De adrenalinestoten blijven nu uit en het gemis van Harm lijkt harder te worden. Het gemis begint harde werkelijkheid te worden. Gelukkig kunnen we veel delen met familie en lieve vrienden. En gelukkig ook is er de troost van Gods aanwezigheid.
Vaak had ik bij het vullen van een nieuw jaar her en der al binnenpretjes, fijn dat weekend, mooi die week op vakantie, leuk die avond op school over… , maar nu is opeens alles anders. Eind augustus ging Harm met ons mee naar de derde verjaardag van Fiene. Helemaal verrukt was hij over het prachtige cadeau wat hij voor haar gevonden had. “Het boek zonder tekeningen“, en ik denk dat Fiene toen wel een beetje teleurgesteld was. Er stonden alleen maar letters op de grote witte bladzijden, de plaatjes moet je er in je hoofd bij verzinnen. Pas later gingen ze er de lol van inzien en het boek is inmiddels verschillende keren voorgelezen. Hilarisch en ook typisch Harm. Tegelijkertijd is het nu ook symbolisch, een boek zonder tekeningen. Het is als mijn agenda aan het begin van een nieuw jaar. Je noteert allerlei gebeurtenissen waarvan je denkt dat ze gaan gebeuren. Maar het moet allemaal nog ingekleurd en ingetekend. De 14e september in 2016 was in mijn agenda bijna leeg, alleen die avond zou ik in de Russisch Orthodoxe kerk weer taalcursus geven, de tweede keer na de zomervakantie. Ik weet nog dat ik aan het eind van de middag er opeens aan dacht dat ik Victor moest waarschuwen, maar dat ik zijn nummer niet bij me had. Om kwart over zeven belde hij, dat de cursisten zaten te wachten en moest ik hem uitleggen wat er die dag gebeurd was. Bij de dag er voor, de 13e, heb ik ’s avonds genoteerd dat het die dag ongeveer 30º graden was. Heerlijk in de korte broek op de fiets samen met Coos naar het AMC voor de uitslag van de controle. “U bent helemaal genezen, gefeliciteerd!”, zei dokter van der Ven. Samen fietsten we terug door de Bijlmer, onder andere langs de in aanbouw zijnde bedrijfshal van de Kleiburg Brouwerij naast IKEA. Tja, zo worden agenda’s ingekleurd en ingetekend, ook met zaken waarvan we denken dat het ons niet overkomt. Als een boek zonder tekeningen…

p1050506
Fiene houdt Siebe vast

Maandag 9 januari 2017, in mijn agenda stond alleen nog maar een concert van het NPO, om 20.15u. Een prachtig concert trouwens met Brahms en het 5e pianoconcert van Beethoven, met een prachtige toegift van meesterpianist Martin Helmchen. Allemaal terug te luisteren op: //www.npo.nl/avondconcert/.  De toegift (kijk op ongeveer 2:03) was een prachtig stukje Bach! Maar gisteren werden we uit ons bed gebeld, een kleinzoon geboren: Siebe. Prachtig, alles was goed gegaan, moeder en kind maakten het goed en ook de vader was dolblij natuurlijk. Gistermiddag over een mistige snelweg op bezoek geweest. Zo  mooi hoe Jip en Fiene beseffen dat ze een broertje hebben gekregen. De eerste naam is Matteo; geschenk van God. Natuurlijk zal het voor ons altijd verbonden blijven met het sterven van Harm. Maar het laat ook prachtig zien dat het leven door gaat, hoe ingewikkeld het ook is om het verdriet over Harm nu daarin een plek te geven. De geboorte van Siebe wordt nu een prachtige plaat in het boek van 2017, waarin eerst alleen nog maar bij de eerste week stond dat onze oudste dochter uitgerekend was. Ik hield wel van de afkorting D.V. (deo volente), niet om te pas en te onpas te gebruiken, maar om aan te geven dat ons leven in Gods Hand ligt. Dat D.V. komt uit het Bijbelboek Jakobus trouwens (4: 13-15)”:  “Dan iets voor u die zegt: ‘Vandaag of morgen gaan wij naar die en die stad. Daar blijven we een jaar, we zullen er handeldrijven en geld verdienen.’ U weet niet eens hoe uw leven er morgen uitziet. U bent immers maar damp, die heel even verschijnt en dan al verdwijnt. U zou moeten zeggen: “Als de Heer het wil, zijn we dan in leven en zullen we dit of dat doen.”  Onder het ‘voorbehoud van Jacobus’ hoorde ik vroeger wel eens iemand zeggen. En ook dat hoort eigenlijk voor in je agenda!

facebookMet het opruimen van van alles en nog wat van Harm, wordt nu ook de Facebook-pagina van Harm uit de lucht gehaald. De automatismen die er inzitten worden zo nu en dan gewoon te confronterend. Ik zit ‘gelukkig’ zelf niet op dit sociale medium, maar anderen wel. Aanstaande zaterdag wordt het definitief verwijderd. Een mooie gelegenheid misschien om er nog doorheen te gaan en zaken die je je wilt blijven herinneren op te schrijven of voor jezelf in een IN MEMORIAM op te slaan. Het is niet om Harm uit te wissen, dat gaat niet lukken, maar wel om niet net te doen dat Harm er nog is. Maar voorbij is het niet. Het proces-verbaal over wat er gebeurde even na twaalf uur, op de vroege ochtend van 14 september, op de Nassaukade ligt inmiddels bij het Openbaar Ministerie. De Officier van Justitie moet er nu mee aan de slag. Natuurlijk zijn we benieuwd naar wat er in staat. Alleen al om nog een keer te beleven hoe de laatste momenten van Harm er uit zagen, hoe moeilijk dat ook is. Ook die confrontatie zal een plek moeten krijgen.

Kyrie eleison