l’hirondelle

Op het bedrijf van mijn vader zwierden de zwaluwen door de open deuren de houtloodsen in. Her en der op de spanten kon je daar nestjes vinden, met daar omheen flinke lagen vogelpoep. Vooral tegen de avond vlogen de zwaluwen rond en wisten ook dan feilloos hun nesten te vinden onder de golfplaten. Ook nu de houthandel niet meer in bedrijf is en mijn oudste broer alleen nog maar de wacht houdt, zullen er vast nog wel zwaluwen rondzwieren. Wanneer in de kerk “Zelfs vindt de mus een huis, o HEER, De zwaluw legt haar jongskens neer. In ’t kunstig nest bij Uw altaren, Bij U, mijn Koning en mijn God, … ” (psalm 84) werd gezongen, moest ik altijd denken aan die snelle vogeltjes bij ons op het erf. Het zijn de eerste herinneringen aan mijn favoriete vogeltje. Pas later leerde ik dat er meerdere soorten zwaluwen waren, maar bij ons waren het in ieder geval de boerenzwaluwen (Hirundo rustica). Rood boven en onder zijn snavel, blauw verenpak en een lange gevorkte staart. Prachtig om te zien. Later ontdekte ik dat deze vogel op een doosje lucifers stond, met daarbij munten en wel heel vreemde woorden. Nog steeds geen idee wat een zwaluw met zwavelstokjes heeft te maken.

In Amsterdam komen we de zwaluwen weinig tegen en ook in Diemen zijn er weinig  plekken te vinden om te nestelen. Insecten zijn er genoeg zou je denken, aan voedsel geen gebrek. Misschien moeten we hier op de markt toch eens een zwaluwpot kopen en die ophangen in onze tuin. Maar of de vogeltjes ze zomaar kunnen vinden blijft een vraag. We kwamen ze weer in grote hoeveelheden tegen toen we in de Franse Auvergne een huis huurden van Rolf en Heleen Oosterveld in de beginjaren van onze huidige eeuw. Zij hadden het huis waarin ze probeerden zelfvoorzienend te leven “L’Hirondelle” genoemd, vanwege de grote hoeveelheden zwaluwen rond hun huis. Haar belevenissen publiceerde Heleen in verschillende boeken, waaronder Chez L’Hirondelle, waarin heerlijke recepten staan. Al googelend kwam ik erachter dat Rolf en Heleen inmiddels weer in Nederland wonen en verhuren ze in Louroux de Beaune en omgeving geen huizen meer. Nu ze in Drenthe wonen zullen ze vast en zeker zwaluwen tegenkomen.  Overigens stikt het op internet van vakantiehuizen en ook parken die vernoemd zijn naar de Franse zwaluw, een populair vogeltje!

In de Luberon zwermen ’s avonds ook zwaluwen rond ons vakantiehuisje. Tegen de tijd dat de zon richting de top van de Mont Ventoux gaat, komen ze aanvliegen over het dak van ons huisje. Ongelooflijk de vluchten die ze maken, rakelings langs bomen en struiken en dan opeens weer hoog in de lucht met soortgenoten de mooiste bewegingen makend op zoek naar eten. De eerste avond, terwijl we nog lekker zaten na te genieten van een lekker stokbroodje met kaas, knalde er opeens een vogeltje tegen het raam. We schrokken en zagen in het bloemenperk een zwaluw met de pootjes omhoog liggen, een triest gezicht. Bijkomen deed hij of zij niet meer. Hij vloog ook al raar op de struiken af. De rest van de groep vloog rustig door en had gelukkig zijn radar wel goed afgesteld.
Wat te doen met een dood vogeltje? We hebben het maar net buiten ons terreintje in de tuin op een steen gelegd, de natuur zal zijn gang wel gaan… Op pinksterzondag was er weinig terug te vinden. Een kat van de buren, een andere aaseter? Twee staartvleugeltjes was wat restte. We deelden een foto van de gesneuvelde zwaluw in de gezins-app. “… Ik voel een blog aankomen pap!” reageerde onze oudste dochter. Hier is ie dan, met alle herinneringen die dat mooie vogeltje bij ons opriep.
Tijd om nog eens te luisteren naar psalm 84, bijvoorbeeld in de Australische versie van ‘Sons of Korah‘, of in de versie van Psalmen voor Nu. Maar ook een versie van ‘zingen met bovenstem‘ kan ontroering teweeg brengen.