Maand: mei 2022

Qatar دولة قطر

Wanneer je het boek dwars legt is het de vlag van Qatar

De bibliotheek bij ons in Diemen is gelukkig een onderdeel van de OBA (Openbare Bibliotheek Amsterdam). Dat betekent een zeer divers aanbod en personeel dat de tafel met ‘pas’ verschenen boeken steeds weer aanvult. Opeens zie je boeken liggen die je nog niet zo lang geleden in een recensie tegenkwam. Zo viel mijn oog op het boek van Kees Wieringa, ergens had ik er over gelezen.
Ik nam het boek uit nieuwsgierigheid mee. Ergens was er een herinnering aan een vraaggesprek op de radio met de auteur. Meestal lees ik dan het eerste hoofdstuk en als het niet interessant genoeg is, kan het zo weer terug naar de biep.

Wieringa heeft echter een intrigerend verhaal te vertellen in dit boek. Hij is pianist, organisator en ook museumdirecteur. Nogal gefrustreerd schrijft hij over zijn tijd bij museum Kranenburgh in Bergen (NH). Zijn vertrek daar heeft in ieder geval voor een geweldig boek gezorgd. Want op zoek naar een nieuwe uitdaging solliciteert Wieringa naar de functie van museumdirecteur in Qatar. En je verzint het niet; hij krijgt die baan. Daarom alleen al is het een intrigerend verhaal. Wieringa komt als directeur van het Sheikh Faisal Bin Qassim Al-Thani Museum in Qatar terecht een volstrekt andere wereld, met totaal andere gewoontes en verwachtingen.

Het meest boeiende in dit boek is dat het inzicht geeft in een Arabisch land en cultuur die volstrekt anders is dan de onze. Wieringa tekent hoe dit kleine land politiek is opgebouwd en hoe het zich verhoudt tot zijn  grote buur Saudi-Arabië, Iran en ook Irak. Wanneer in het najaar de wereldkampioenschappen voetbal gaan plaatsvinden in het Golfstaatje Qatar en we op tv zeker beelden krijgen voorgeschoteld van hoge wolkenkrabbers en prachtige voetbalstadions, dan is het verhaal van Wieringa inzicht gevend in de vele schaduwkanten die aan dat evenement kleven. Uitbuiting zit in Qatar ingebakken in het systeem. De bovenlaag van oorspronkelijke bewoners, heeft alles uitbesteed aan managers. Die tweede laag regelt alles in Qatar, heeft wat betreft politiek en bestuur niets in te brengen, maar zorgt er wel voor dat alles reilt en zeilt. Zij zijn ook verantwoordelijk voor alle arbeiders die min of meer als slaven worden gebruikt. Die onderlaag houdt de economie van Qatar draaiende. Zij bouwen, onderhouden, bemensen de winkels, enzovoort, enzovoort. Als buitenlander blijf je altijd een buitenstaander en heb je niets in te brengen.

Ergens in een reclameblokje op de radio hoorde ik een oproep om te gaan adverteren rond het wereldkampioenschappen voetbal. Iedereen die daar serieus over denkt zou eerst het boek van Wieringa moeten lezen. En zij die moeten beslissen of we vloeibaar gas gaan kopen van de Qatarese handelaren moet zich afvragen of dat nu veel beter is dan gas kopen van Poetin.

Een gedeelte van het Sheikh Faisal Bin Qassim Al-Thani Museum

Vergankelijkheid

Het gebouwtje rechts voor op de foto, was ooit de gymzaal  van de dr. M.B. van ’t Veerschool. Een week geleden is hij afgebrand. Een enkeling deed het nog herinneren aan een bloeiperiode van het gereformeerd onderwijs in Amsterdam. Van 1963 tot augustus 1981 was de van oorsprong openbare school tegenover toenmalig station Sloterdijk het onderkomen van een bijzondere school. Jaren was er voor gestreden dat ook de gereformeerd vrijgemaakte zuil zijn eigen school kreeg om ‘verbondskinderen’ degelijk en godvrezend onderwijs te geven. Toen er rond 1980 naast de school voor Elsevier een groot kantoorpand werd gebouwd begon het schoolgebouw te verzakken en ontstonden er aan de linkerkant (als je met je gezicht naar de school staat) forse scheuren. De zijmuur werd ingepakt met zware balken en grote trekstangen door de lokalen aan die kant hielden alles op zijn plaats. In augustus 1981 werd in Slotermeer de dr. J. Koopmanschool opgeheven en verhuisde de dr. M. B. van ’t Veerschool naar de Slotermeerlaan.
Het lege gebouw aan de Haarlemmertrekvaart werd na verloop van tijd waarschijnlijk in brand gestoken, nadat vandalen het al behoorlijk gestript hadden. Na de brand werd het gebouw gesloopt, alleen de gymzaal bleef staan. Het gebouwtje was nog in goede staat en van veel latere datum dan het schoolgebouw. Door de jaren heen zijn er verschillende plannen geweest om het terrein te bebouwen, maar tot op vandaag is het een groen eilandje gebleven, onder aan het talud van de Ring-Oost. De gemeente Amsterdam verhuurde de gymzaal aan verschillende popgroepen en al gauw werd (‘The) Nits’ hoofdhuurder.  The Nits is al jaren Amsterdams beste popgroep, met prachtige nummers als ‘Nescio‘ en ‘In the Dutch mountains‘. Omdat de school aan de Molenwerf stond, is de gymzaal omgedoopt tot ‘de Werf’. Er werd geoefend, er werden plannen gemaakt, reizen door Europa zijn er uitgestippeld en er werden verschillende albums opgenomen.

Een trieste aanblik; de hele oefenruimte is volledig in puin gelegd. Wanneer je het VERBODEN TOEGANG bordje wegdenkt, kan het ook een in puin geschoten gebouw in Oekraïne zijn.  De drie Nits-leden lieten zich fotograferen voor de puinhoop een verklaarden dat ze door zullen gaan, deze brand is niet einde voor Hofstede, Stips en Kloet. Inmiddels zijn ze op Kloet na al 70, maar ze gaan door en hebben al plannen voor een nieuw album.
In 2008 verscheen een album over de afwas. Op de hoes staat hun oefenruimte, de oude gymzaal afgebeeld. Het dorpje Sloterdijk met de Petruskerk en de drukke Coentunnelweg geven goed de sfeer van de plek en ook de muziek weer.
Toch is het ook een mooi beeld van vergankelijkheid. Auto’s en gebouwen hebben het ooit dromerige dorpje Sloterdijk naar de marge gedrongen. Wie het nu heeft over Sloterdijk heeft het meestal over een groot NS station met daar omheen grote kantoorgebouwen.
Ook in Slotermeer is trouwens niets meer te vinden van de school waar we in 1981 introkken. Inmiddels staat er een modern schoolgebouw, dat luistert naar de naam ‘Veerkracht’. Zelfs het woord ‘gereformeerd’ is naar de achtergrond verdwenen, ook hier heeft vergankelijkheid toegeslagen. Toch worden op die school nog steeds Bijbelverhalen vertelt aan de leerlingen en worden er liederen gezongen tot eer van de Heer van hemel en aarde.