Maand: november 2012

sinterklaas en verkleden

Heel lang hebben we, toen onze kinderen klein waren, Sinterklaas gevierd met vrienden. We waren dan met z’n negenen, trokken lootjes en gooiden de cadeautjes in een grote zak. Natuurlijk maakten we gedichten voor degene die we hadden getrokken. Groot plezier beleefden we aan dit soort avonden. En had het cadeau een bepaalde vorm, dan werd het al snel de spreekwoordelijke ‘doos sigaren’. Sinterklaas was een jaarlijks hoogtepunt. Niet vanwege de cadeaus, maar vanwege alle lol die we hadden bij de voorbereiding en het vieren van de pakjesavond. Natuurlijk keken we ook naar de intocht van Sint, als dat werd uitgezonden op TV. De aankomst van Sint in Diemen was veel minder interessant, daar ging het wel heel erg om een nep-Sint. Van jongs af aan hebben we onze kinderen geleerd dat Sinterklaas een verklede man is. Nooit hebben we daar moeilijk over gedaan en er zijn veel momenten geweest dat ook onze kinderen met open mond opkeken naar de ‘goedheiligman’. Eerlijk gezegd was het ook wel een principieel punt. Wij vonden dat je kinderen niet moet voorliegen, niet net moet doen alsof… Ik heb namelijk te vaak gehoord dat volwassenen uitspraken dat hun boosheid en frustratie heel erg groot was, toen ze gingen inzien of te horen kregen, dat Sinterklaas niet bestond. voor sommigen betekende dat zelfs een forse deuk in hun geloofsleven. Moet je dat als christelijke ouders willen? Het Sinterklaasfeest is er echt niet minder om.

gezocht

Vrijdagavond 16 oktober organiseerde Forum C in samenwerking met Brein in Beeld, een debatavond in het Tropentheater. Dat laatste is een prachtige zaal in het Tropen-instituut, naast het Tropenmuseum. Toen ik die middag van mijn werk naar huis reed, hoorde ik op de radio dat het Museum nog een financiële injectie krijgt, maar dat het theater zal moeten sluiten. Dit alles echter terzijde, want de debatavond had niets met de tropen te maken.

Centraal stond deze avond de Amerikaanse filosoof Daniel Dennett en zijn ideeën over onderwijs en religie. Dennett is een militant atheïst volgens de Volkskrant van afgelopen zaterdag. In deze blog ga ik niet uitgebreid in op zijn ideeën. Vermeldenswaard is wel dat zijn ideeën in Nederland ingang vinden. Dennett pleit in ieder geval voor het invoeren van een vak religie in het onderwijs. In dat vak moet onafhankelijke informatie worden gegeven over alle wereldreligies. Vervolgens kunnen leerlingen dan hun eigen ‘onafhankelijke’ keuzes maken.

Dennett kreeg in de discussie tegenweer van twee gerenommeerde debaters. En om dat laatste gaat het mij in deze blog. Het zou fantastisch zijn als in het publieke domein, zoals dat zo mooi heet, christenen zich kunnen laten horen zoals dat deze avond gebeurde door Gert Jan Seegers en James Kennedy. Ze deinsden er niet voor terug om deze zeer geleerde en ook gelauwerde Amerikaanse geleerde met open vizier te bestrijden. Zonder betweterig te worden en ook door de nuances aan te geven. Een verademing vergeleken met wat er soms bij DWDD en Pauw en Witteman verkondigd wordt. Als christenen zich laten horen, laten ze het dan op een positieve en genuanceerde manier doen. Gezocht; dat soort christenen!

BENOEMINGSBELEID OP GEREFORMEERDE SCHOLEN

Nu het LVGS geen eigen kantoor meer heeft en ook het gereformeerde onderwijs en het aantal ‘schoolbesturen’ inmiddels kleiner dan tien is, komt Jan Westert (de enige LVGS-medewerker die er nog is voor zover ik weet) met een notitie waarin hij pleit voor samenwerking met gelijkgestemden. Daarbij moet dan ook het jaren zo verdedigde benoemingsbeleid op de schop. De voortgezet onderwijs scholen gaan voorop (Rotterdam en Amersfoort) en het primair onderwijs zal er over een paar jaar wel weer achter aan hobbelen.

Een logische stap dat het gebeurt. Maar veel te laat, vind ik. Ooit toen gereformeerde scholen ontstonden, c.q. werden gesticht, is het benoemingsbeleid één van de weeffouten geweest. (Dat is tenminste mijn bescheiden mening) In de jaren 50 van de vorige eeuw was het volstrek logisch, maar toch is het jammer dat het zo gegaan is. Toen de scheuring van 67/70 een feit was ontstonden dan ook verschrikkelijke situaties, waarbij levens van mensen kapot werden gemaakt. Leerkrachten die buitenverband raakten, maar voluit gereformeerd bleven, werden de school uitgezet. Helaas zijn daar nooit excuses voor aangeboden. Ook toen leerkrachten een aantal jaren geleden overgingen naar de nieuw-vrijgemaakten ontstonden dezelfde onsmakelijke situaties.

Gereformeerde scholen zijn een gegeven uit de jaren 50 van de vorige eeuw. Naar mijn idee hadden de schoolbesturen veel eerder moeten inspelen op veranderingen in de ons omringende cultuur, maar ook op die binnen de gereformeerd-vrijgemaakte kerken. Schizofrene situaties zijn daardoor ontstaan. Ik weet uit eigen ervaring hoe graag ik een stagiaire had willen aannemen als personeelslid voor de school in Amsterdam, al bijna 10 jaar geleden. Helaas had ze een evangelische achtergrond. Wel heel goed passend bij de cultuur en kleur van de school, maar helaas…… Discussie was hierover niet mogelijk. Op veel gereformeerde scholen is al jaren een toelatingsbeleid, waarbij leerlingen uit zeer diverse christelijke groepen en kerken en gemeenten inmiddels de school bevolken. Een aantal scholen had zonder deze kinderen niet eens meer bestaan. In Amsterdam is denk ik, nog maar 25% gereformeerd. Op veel meer scholen in het westen is het percentage niet gereformeerden de laatste jaren fors toegenomen. Op zich is dit nog niet zo’n probleem natuurlijk. Iedereen past zich aan. Ouders leggen zich er bij neer, want in ruil voor dit beleid (geen inspraak op bestuursniveau) krijgt men goed christelijk onderwijs. En vaak zelfs wordt vanuit de hoek van de niet-vrijgemaakte ouders gepleit om het zo te houden. Want openstelling van het benoemingsbeleid is begin van de ellende natuurlijk. Zo is het ook op andere christelijke scholen gegaan. Dat laatste is de vraag natuurlijk. Want is daar echt de teloorgang begonnen van veel christelijke scholen? Christelijke scholen die vaak die naam niet meer verdienen.

Zeker gereformeerde scholen in het westen van Nederland zitten vaak te springen om goed personeel. De gereformeerde school in Amsterdam heeft voor zover ik weet geen leerkrachten die zijn opgegroeid in de stad. Ondanks hun opleiding (bijvoorbeeld in Zwolle, Ede of Alkmaar) kost het daarom vaak jaren om te groeien in een multiculturele school. Daarom zou het reservoir waar je in kunt vissen veel groter moeten zijn. In Amsterdam heb je gelukkig nog 25.000 christenen. Dat bied veel mogelijkheden.

Een ander beleid zou ook de grootste verschillen met de evangelische scholen kunnen opheffen. Laat er een verband ontstaan tussen gereformeerde, evangelische en orthodox-christelijke scholen. Dat maakt het voor jonge ouders, die niet meer zo vanzelfsprekend kiezen voor een school waar ze vroeger zelf op hebben gezeten, misschien toch logisch om te kiezen voor een school met identiteit.

(n.a.v. artikel in ND zaterdag 3.11.2012)