CBB “het gaat niet meer lukken”

Het gaat niet meer lukken, helaas. Wat graag had ik ‘Menselijke voorwaarden’ van Junpei Gomikawa ingelezen bij de CBB. Nu was er inmiddels al niet veel keuzevrijheid meer geloof ik, maar het gaat dus niet lukken. CBB Zeist gaat sluiten, dat tot groot verdriet van alle inlezers. Het inlezen wordt door de CBB vrijwel geheel geconcentreerd in Ermelo (op een Friese enclave na) en daar hebben de Zeister inlezers geen trek in. Het trieste van het hele verhaal is dat het CBB het op zo’n klunzige manier heeft gecommuniceerd. Op een keer lag er een mededelingenblad op de koffietafel waarin een paar zinnen stonden over de aangekondigde sluiting van de vestiging in Zeist. Het was, dat het was onderstreept en het personeel een hint gaf, anders waren we er maanden later pas achter gekomen.
De Christelijke Blinden Bibliotheek dateert van begin vorige eeuw. Ooit was er een Amsterdamse dominee, die zich bekommerde om blinde gemeenteleden. Toen hij dat vertelde aan zijn vrouw, had deze binnen de kortste keren een damescomité bij elkaar, zo ging dat in die tijd, die stichtelijke lectuur in braille beschikbaar maakte. Zo werd deze predikantsvrouw min of meer de oprichtster van het CBB. Tegenwoordig wordt van deze instelling landelijk gebruik gemaakt, alles wat ingelezen wordt kan via Passend Lezen worden aangevraagd tegen een kleine vergoeding. Men moet wel een leesbeperking hebben natuurlijk. Zo worden er jaarlijks door het CBB honderden boeken beschikbaar gemaakt in luistervorm, een fantastisch mooi werk. Via een wervingsadvertentie werd ik begin 2017 opmerkzaam gemaakt op vacatures bij de CBB en wat is er nu mooier dan voorlezen. Uiteindelijk bleek het toch wel wat ingewikkelder te liggen. Ik moest een soort toelatingsexamen doen en bij het eerste boek wat ik inlas, stond regelmatig het zweet op mijn rug, stop.. verbeteren.. opnieuw. En dat vele, vele keren.
Na ruim een jaar inlezen en vier boeken verder heb ik de slag wel te pakken. Maar helaas, de tent gaat sluiten in Zeist. Blijkbaar heeft het management een vernieuwingsslag te doen en levert het pand in Zeist op een andere manier meer geld op. Er is flink geprotesteerd door mede-inlezers, maar helaas dit mocht niet meer baten. Eind deze maand sluiten de studio’s en rest er ons nog een afscheid van de beide medewerksters. Een tijdperk is dan ten einde.
Nu we op vakantie zijn en zoals gewoonlijk weer een doos boeken hebben meegenomen, moet ik er regelmatig even aan terugdenken. Haast als vanzelf ga ik sommige mooie zinnen in mijzelf hardop voorlezen; hoe zou ik het vormgeven? Zeker bij ‘Menselijke voorwaarden’, een indringend verhaal over een jonge Japanner die verzeild is geraakt in Mantsjoerije. Dat laatste was in de Tweede Wereldoorlog bezet gebied door Japan. Hij probeert de oorlog te ontlopen en zo medemenselijk mogelijk te handelen, maar het wordt hem bijkans onmogelijk gemaakt. Prachtig verteld door Gomikawa en pas dit jaar vertaald in het Nederlands, maar in Japan verscheen het eerste deel al in 1958. De schrijver laat door hoofdpersoon Kaji op een geweldig manier dilemma’s zien, in de liefde, in het werk en later ook in het leger. Naast prachtige zinnen, zet het de lezer ook aan het denken, terwijl je ondertussen ook wilt weten hoe het verhaal verder gaat.
In de stilte van de Luberon, tussen de bijna paarse lavendelvelden, heerlijk om zo’n meesterwerk te lezen. Al denkend kom ik uit bij de CBB-manager; welke ‘menselijke voorwaarden’ hebben er allemaal door zijn hoofd gespeeld? Van reorganisaties en saneren had hij veel kennis. Maar de CBB heeft hij er door zijn handelen geen grote eer mee bewezen.
Op de koffietafel lag een oude LP, ooit uitgegeven om het werk van ten behoeve van het blindeninstituut te ondersteunen: Feike Asma op het orgel! Nostalgie, bijna niemand van de inlezers heeft nog een pick-up of draaitafel. De titel luidde “Vat Gij mijn hand”, een mooi dubbelzinnige titel in het kader van hulp aan blinden en slechtzienden. Wat de sluiting van Zeist betreft had het bestuur en management de inlezers, wat mij betreft, ook wel wat beter bij de hand kunnen vatten en meenemen in hun besluit.